Công nghệ mRNA có thể giúp Moderna phát triển vaccine HIV

Trong một bài thuyết trình gần đây của Moderna đã giới thiệu những nỗ lực của công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Massachusetts để phát triển vaccine chống lại HIV và một số truyền nhiễm khác. Công nghệ mRNA của công ty, được xây dựng sau nhiều thập kỷ nghiên cứu, giờ đây sẽ góp phần vào nỗ lực ngăn chặn đại dịch HIV/AIDS toàn cầu trong một thời gian dài.

Phối hợp với Viện Y tế Quốc gia, Nghiên cứu Scripps, Quỹ Gates và các đối tác khác, Moderna cho biết họ sẽ bắt đầu thử nghiệm hai ứng cử viên vắc xin HIV trên người vào cuối năm 2021. Mục tiêu dài hạn của nhà phát triển vắc xin COVID-19 là chứng minh rằng vaccine dựa trên công nghệ mRNA của họ có thể tạo ra các kháng thể trung hòa trên diện rộng, một loại phản ứng miễn dịch mà các nhà nghiên cứu tin rằng sẽ bảo vệ chống lại các chủng HIV đang lưu hành trên khắp thế giới.

“Hãy nghĩ về những người chết vì HIV hàng năm, những người không còn sống vì họ không có liệu pháp tuyệt vời[…]”, CEO Stephane Bancel đã nói với tạp chí Insider, Hoa Kỳ. Năm 2019, 700.000 người chết vì các nguyên nhân liên quan đến AIDS, căn bệnh do HIV gây ra và ước tính có khoảng 1,7 triệu người nhiễm HIV.

Tuy nhiên, hai nhà nghiên cứu kỳ cựu về HIV/AIDS nói với Insider rằng mặc dù họ rất phấn khích trước triển vọng sử dụng công nghệ mRNA để phát triển vaccine HIV, nhưng vẫn còn một chặng đường dài phía trước cho tất cả những người tham gia. Công nghệ mRNA của Moderna chắc chắn sẽ tăng tốc độ “tinh chỉnh” phát triển vaccine HIV, nhưng chỉ có thử nghiệm tiếp tục mới cho thấy kết quả cuối cùng có thực sự an toàn và hiệu quả hay không.

Giáo sư virus học Rafick-Pierre Sekaly của Đại học Emory, người đã nghiên cứu về HIV trong hai thập kỷ, cho biết sẽ thật “điên rồ nếu không thử nghiệm” liệu công nghệ mRNA có thể vượt qua quá trình tạo ra các đoạn protein này trong phòng thí nghiệm rất tốn kém và chậm chạp hay không.

Sekaly nói: “Chúng tôi đã có một kết quả ngoạn mục với coronavirus đến mức chúng tôi cần phải bắt tay vào nền tảng này và thử nghiệm nó. “Không có nền tảng [HIV] nào khác tạo ra bất kỳ kết quả đầy hứa hẹn nào.”

Sự hợp tác của Moderna sẽ xây dựng trên một phương pháp tiếp cận vaccine mới và chưa được chứng minh

William Schief, giáo sư miễn dịch học tại Scripps Research và là giám đốc thiết kế vaccine của Sáng kiến vaccine phòng chống AIDS quốc tế, đã giới thiệu cho các nhà đầu tư của Moderna dữ liệu chưa được công bố từ một thử nghiệm vaccine HIV được trình bày tại một hội nghị nghiên cứu AIDS trực tuyến vào tháng 2/2021.

Thử nghiệm, bắt đầu vào năm 2018, được tiến hành với 48 người lớn âm tính với HIV và sẽ là cơ sở sơ bộ để Moderna và các cộng tác viên nghiên cứu thêm và thử nghiệm phương pháp tiêm vaccine nhắm mục tiêu rộng rãi đến các kháng thể trung hòa. Các đối tượng được tiêm liều thấp hoặc liều cao của vaccine dựa trên protein, được thiết kế để kích hoạt các tế bào B nhất định của hệ thống miễn dịch.

Khi được kích hoạt, các tế bào B tạo ra các protein cuối cùng làm phát sinh các kháng thể trung hòa trên diện rộng.

“Tầm quan trọng của việc lót phủ các tế bào B này là bước quan trọng đầu tiên,” Schief nói trong cuộc gọi đầu tư. “Nếu không thể làm điều đó thành công, thì toàn bộ mọi thứ sẽ không hoạt động.”

Sau khi được điều trị bằng vaccine thử nghiệm, 47 trong số 48 người tham gia cho thấy mức độ nhắm mục tiêu của tế bào B quan trọng trong việc sản xuất kháng thể cuối cùng, mặc dù dữ liệu vẫn còn phải xem xét đồng cấp. 1 Tình nguyện viên đã bỏ tha gia nghiên cứu.

Schief cho biết công nghệ mRNA tiết kiệm thời gian và chi phí của Moderna sẽ đẩy nhanh quá trình tiến hành các thử nghiệm lâm sàng. Nói một cách tương đối, sản xuất protein trong phòng thí nghiệm thông thường rất chậm và tốn kém.

“Chúng tôi đã mất nhiều năm chỉ để thực hiện một thử nghiệm, rất nhiều năm”, ông nói thêm, đề cập đến nghiên cứu 48 người. “Chúng tôi cần thực hiện nhiều thử nghiệm lâm sàng trên người và chúng tôi nghĩ rằng Moderna mRNA là công nghệ sẽ cho phép chúng tôi làm điều đó.”

Moderna có kế hoạch thử nghiệm hai ứng cử viên vaccine HIV mRNA ở người, cả hai đều sẽ kiểm tra tính an toàn và hiệu quả. Đầu tiên là dựa trên thành phần protein của nghiên cứu ban đầu, trong khi nghiên cứu còn lại sẽ xác định liệu các kháng nguyên tổng hợp giống HIV có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch mong muốn hay không. Cả hai thử nghiệm sẽ bắt đầu vào cuối năm nay.

So với virus COVID-19, HIV là một ‘cuộc chơi rất khác biệt’

Tiến sĩ Ian Frank, một nhà nghiên cứu vắc-xin HIV tại Đại học Pennsylvania, người đã giúp phát triển vaccine HIV, bao gồm cả vaccine đã được thử nghiệm giai đoạn cuối vào năm 2007, nói rằng phương pháp mRNA để phát triển vaccine HIV có lợi thế về tốc độ và tính linh hoạt. Ông nói: Nếu không xem xét kỹ lưỡng dữ liệu từ nghiên cứu của Schief, vốn vẫn đang trong quá trình đánh giá đồng cấp, thì sẽ chưa thể hiểu hết.

Tuy nhiên, nếu dữ liệu cho thấy vaccine tạo ra các kháng thể trung hòa trên diện rộng, thì cách tiếp cận này sẽ báo hiệu một sự thay đổi hoàn toàn mô hình cho nghiên cứu vaccine HIV, Frank nói.

Sekaly, nhà nghiên cứu về HIV tại Đại học Emory, cho biết, mặc dù đã thành công trong việc sử dụng mRNA để tạo miễn dịch chống lại COVID-19, nhưng HIV là một “cuộc chơi rất khác biệt”. Một khi bị nhiễm HIV, virus này vẫn hoạt động vĩnh viễn trong một số ít tế bào trong cơ thể nếu không được điều trị, không giống như virus gây ra COVID-19.

Điều này có nghĩa là một vaccine HIV thành công phải vượt qua một rào cản cao hơn bất kỳ loại vaccine nào khác trong lịch sử, Frank nói. Nó sẽ cần phải ngăn ngừa hoàn toàn sự lây nhiễm hoặc phản ứng miễn dịch bên trong nó. Các loại vaccine khác, bao gồm cả vaccine COVID-19 của Moderna và Pfizer-BioNTech, chỉ ngăn ngừa sự phát triển của nhiễm trùng thành bệnh tật.

Frank nói: “Để chúng tôi có một loại vaccine HIV có hiệu quả trong việc ngăn ngừa lây nhiễm, có một số điều chỉnh tốt cho loại vaccine này sẽ cần phải xảy ra,” Frank nói.

Mặc dù “vui mừng” trước triển vọng hợp tác với Moderna trong các thử nghiệm vaccine HIV, Sekaly nhấn mạnh rằng phương pháp phân phối dựa trên mRNA vẫn chưa được chứng minh ngoài COVID-19, và nhấn mạnh sự cần thiết của sự an toàn cho bệnh nhân trong các thử nghiệm lâm sàng.

Cả Frank và Sekaly đều nói rằng nền tảng mRNA của công ty có thể sẽ cho phép bất kỳ ứng cử viên vaccine triển vọng nào chuyển từ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn đầu sang giai đoạn giữa trong vòng một năm – tốc độ nhanh hơn nhiều so với quá trình phát triển vaccine trong lịch sử.

Các ứng cử viên mRNA của Moderna có tiềm năng đột phá trong việc tìm kiếm vaccine HIV gây thất vọng và tốn kém

Phát biểu với Insider, Giám đốc điều hành công ty Bancel thừa nhận thách thức cố hữu trong việc phát triển một loại vaccine HIV an toàn và hiệu quả, một vấn đề sức khỏe toàn cầu mà giải pháp đã bỏ qua các nhà nghiên cứu trong bốn thập kỷ.

Ứng cử viên vaccine HIV cuối cùng đã được nghiên cứu giai đoạn cuối ở Nam Phi đã dừng lại vào tháng 2/2020 sau khi “hoàn toàn không có bằng chứng về hiệu quả”, nhà nghiên cứu đứng đầu nói với tạp chí Science.

Một phiên bản trước đó của vaccine được sử dụng trong nghiên cứu ở Nam Phi chỉ cho thấy hiệu quả 31% trong một thử nghiệm trước đó ở Thái Lan. Trước đó, một vaccine HIV khác được đưa vào thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối đã kết thúc vào năm 2007.

Hai thử nghiệm vaccine HIV lâm sàng giai đoạn cuối còn lại, Mosaico và Imbokodo, đang được điều hành bởi Johnson & Johnson và sẽ không công bố kết quả trước cuối năm 2021.

Giống như nghiên cứu ở Nam Phi bị dừng vào năm 2020, cả hai thử nghiệm đều sử dụng vector virus bất hoạt mang vật liệu di truyền dựa trên nhiều chủng HIV từ khắp nơi trên thế giới, cũng như một loại protein tổng hợp bắt chước một phần của protein vỏ của hạt.

Ngay cả khi không có Moderna tham gia, vaccine HIV do nhóm của Schief thiết kế vẫn có cách tiếp cận khác để giải quyết virus so với cách được sử dụng trong các thử nghiệm của J&J. Frank cho biết, bằng cách sử dụng cùng một phương pháp phân phối như cả vắc xin COVID-19 của Moderna và Pfizer-BioNTech, các nhà nghiên cứu sẽ có thể tinh chỉnh các phiên bản vaccine của họ hơn nữa.

Vaccine COVID-19 đã được hưởng lợi từ nhiều thập kỷ nghiên cứu vaccine HIV

Mặc dù nhận thấy triển vọng về vaccine mRNA rất hứa hẹn, Frank cho biết Moderna và các đối tác còn một chặng đường dài phía trước trong việc chứng minh liệu phương pháp tiếp cận protein do mRNA của họ có thành công hay không.

Frank nói: “Chiến lược có tiềm năng trở thành một bước đột phá, nhưng đó là bước đầu tiên trong một chặng đường khó khăn”. Công nghệ mRNA của Moderna chắc chắn sẽ cung cấp cho các nhà nghiên cứu khả năng kiểm tra nhanh chóng, nhưng đó là tất cả những gì anh ấy có thể kết luận.

Frank nói: “Tôi chắc chắn rằng họ có thể nhận được một loại vaccine tiềm năng”. Thách thức sẽ là hiệu quả của phản ứng miễn dịch mà nó tạo ra.”

COVID-19 là thời điểm đột phá cho vaccine mRNA, tạo ra cơ hội cho các nghiên cứu sâu hơn về HIV và ung thư. Tuy nhiên, theo một bài báo gần đây của Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Hoa Kỳ, thực sự là hàng thập kỷ thất bại và hàng tỷ đô la đổ vào nghiên cứu vaccine HIV đã đặt nền móng cho vaccine COVID-19.

Được xuất bản vào tháng 3/2021, tác giả Jeffrey E. Harris phát hiện ra rằng 86% vaccine COVID-19 lâm sàng có thể xác định cơ sở khoa học của chúng đối với các thử nghiệm vaccine HIV trong quá khứ. Từ vị trí thuận lợi này, nền tảng mRNA của Moderna thực sự chỉ là một bước đệm ngắn từ nghiên cứu khoa học trực tiếp hướng về HIV, thúc đẩy những nỗ lực mới nhất trong việc kiềm chế đại dịch HIV/AIDS.

Theo Tạp chí Insider

Hệ thống phòng khám Glink Việt Nam

• Miền Nam
  • Phòng khám Tp.HCM 1: 224/28 Lý Thường Kiệt, phường 14, quận 10 – Hotline: 0932108534 – Fanpage
  • Phòng khám Cần Thơ: 152/18A Cách Mạng Tháng Tám, phường Cái Khế, quận Ninh Kiều – Hotline: 0787787455 – Fanpage
• Miền Bắc
  • Phòng khám Hà Nội: 18 Ngõ 9, Minh Khai, phường Trương Định, quận Hai Bà Trưng – Hotline: 0931236534 – Fanpage
• Miền Trung
  • Phòng khám Nghệ An: 5A/112 Lệ Ninh, phường Quán Bàu, thành phố Vinh – Hotline: 0913140234 – Fanpage